สิวที่ปาก หรือ สิวขึ้นรอบปากเยอะไม่ว่าจะเป็นมุมปาก ขอบปาก ก็มีปัญหาสิว ทำให้รู้สึกไม่มั่นใจ อยากรีบแก้ไขสิวให้หาย ในบทความนี้จะพามารู้จักกับสาเหตุของการเกิดสิวที่ปาก วิธีรักษา รวมถึงวิธีป้องกันไม่ให้สิวขึ้นที่ริมฝีปากค่ะ
สิวที่ปากเกิดจากอะไร
สาเหตุที่ทำให้เกิดสิวที่ปาก ไม่ว่าจะเป็นสิวที่มุมปาก หรือสิวรอบๆ ปากเกิดได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งสาเหตุที่พบสิวขึ้นที่ปากบ่อยๆ มีดังนี้
ทบทวนเรื่องสิว : สิว คืออะไร มีสาเหตุมาจากอะไรบ้าง วิธีการรักษา ป้องกันได้ไหม?
- ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนโดยเฉพาะในช่วงวัยรุ่น หรือช่วงก่อนมีประจำเดือน หรือการตั้งครรภ์ ร่างกายจะผลิตร่างกายจะผลิตฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนในร่างกายให้เพิ่มขึ้น ซึ่งทำให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากเกินไป ส่งผลให้รูขุมขนอุดตัน และเกิดสิวขึ้นมาบนผิวหลายๆ บริเวณ
- ต่อมไขมันผิดปกติทำงานผิดปกติ ต่อมไขมันที่ผลิตน้ำมันมากออกมาเกินไปส่งผลให้ผิวหน้ามีความมันเพิ่มมากขึ้น และฝุ่นสิ่งสกปรกต่างๆ ติดอยู่บนผิวได้ง่าย ทำให้เกิดสิวหลายประเภทขึ้นมา
- รูขุมขนอุดตัน เมื่อสิ่งสกปรกอย่างฝุ่น เซลล์ผิวเข้าไปอยู่ในรูขุมขนก็จะเกิดการอุดตันขึ้นมา ทำให้เกิดสิว และยังทำให้รูขุมขนขยายกว้างขึ้นด้วย
- เชื้อแบคทีเรีย บนผิวจะมีเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดสิวอยู่อย่าง C. acnes ซึ่งแบคทีเรียนี้จะเจริญเติบโตได้ดีเมื่อหน้ามีความ
- ความเครียด เมื่อเกิดความเครียดมากร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนที่กระตุ้นให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันออกมามากขึ้น ทำให้เกิดสิวง่าย
- ใช้ผลิตภัณฑ์ระคายเคือง น้ำยาบ้วนปาก ลิปสติก หรือยาสีฟันทำให้ผิวรอบๆ ปากระคายเคืองได้ เช่นยาสีฟันที่มีส่วนผสมของสารเคมี เช่น Sodium Lauryl Sulfate (SLS) อาจทำให้เกิดการระคายเคืองและกระตุ้นการเกิดสิวรอบปากได้
- สิ่งของสกปรก ปลอกหมอน หน้ากากอนามัยสามารถทำให้เกิดสิวที่ปากได้หากไม่รักษาความสะอาดของสิ่งของที่ใช้
- สัมผัสผิวรอบปากบ่อย บางครั้งมือไม่สะอาดมีสิ่งสกปรกติดอยู่เมื่อเอามือไปจับที่มุมปาก สามารถกระตุ้นให้ร่างกายเกิดสิวได้
ประเภทสิวที่ปากมีอะไรบ้าง
ประเภทสิวที่สามารถขึ้นบริเวณรอบริมฝีปากมีทั้งหมดด้วยกันดังนี้
- สิวหัวดำ เป็นสิวอุดตันหัวเปิด ลักษณะเป็นจุดดำบนผิว เกิดจากไขมันที่สะสมอยู่ในรูขุมขนทำปฏิกิริยากับออกซิเจน ทำให้เกิดการเปลี่ยนสีของไขมันเป็นสีดำ จึงมองเห็นได้ชัด
- สิวหัวขาว เป็นสิวอุดตันหัวปิด ลักษณะเป็นตุ่มสีขาวเล็กๆ ใต้ผิวหนัง เนื่องจากรูขุมขนปิดทำให้ไขมันและเซลล์ผิวที่ตายแล้วสะสมอยู่ภายใน ไม่สัมผัสอากาศ จึงไม่เกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน
- สิวไม่มีหัว เป็นสิวอักเสบที่เกิดการอักเสบภายใน ไม่มีหัวสิวชัดเจน เมื่อสัมผัสอาจรู้สึกเป็นก้อนแข็งใต้ผิวหนัง อาจไม่มีอาการเจ็บ หรือบางครั้งอาจเจ็บและบวมแดงเล็กน้อย
- สิวหัวหนอง เป็นสิวอักเสบที่มีหัวหนองอยู่ตรงกลาง มักมีสีขาว เหลือง หรือเขียว มีอาการร่วมคือรู้สึกเจ็บ บวมแดงเล็กน้อย
- สิวหัวช้าง เป็นสิวอักเสบขนาดใหญ่ มีการอักเสบรุนแรงและลึกลงไปใต้ชั้นผิว มักรู้สึกเจ็บมากเมื่อสัมผัส และมีโอกาสทิ้งรอยแผลเป็นหรือหลุมสิวได้สูง หากเกิดสิวชนิดนี้ควรรีบรักษา
- สิวซีสต์ เป็นสิวอักเสบที่รุนแรงมาก มีลักษณะเป็นถุงน้ำใต้ผิวหนัง มักมีอาการบวมแดงขนาดใหญ่และอาจมีเลือดปนหนองร่วมด้วย ควรเข้ารับการรักษาโดยแพทย์ผิวหนังโดยเร็วเพราะอาจทำให้เกิดแผลเป็นถาวร
- สิวผด เป็นสิวผดเป็นสิวที่เกิดจากเชื้อยีสต์ในกลุ่ม Malassezia เกิดจากความร้อน เหงื่อ มีลักษณะเป็นตุ่มเล็กๆ ไม่มีหัว กระจายตัวเป็นผื่นขึ้นหลายจุดบริเวณปาก
บางทีอาจมีการสับสนระหว่างเริมที่ปาก กับสิวที่ริมฝีปากเนื่องจากมีความคล้ายกันในบางจุด แต่เริ่มนั้นมักจะเป็นตุ่มใสๆ รู้สึกแสบคัน และไม่ได้ขึ้นแค่รอบริมฝีปากเท่านั้น แต่มีการขึ้นตุ่มใสบนริมฝีปากด้วย
เป็นสิวที่ปากบอกอะไร
สิวที่ขึ้นบริเวณปากสามารถบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพได้ แม้ว่าจะยังไม่มีงานวิจัยที่ยืนยันแน่ชัดว่ามันเป็นสัญญาณของโรคใดโรคหนึ่งโดยตรง แต่การที่สิวเกิดขึ้นบ่อยครั้งในบริเวณนี้อาจชี้ให้เห็นถึงปัญหาสุขภาพบางอย่าง ดังนี้ได้
- มีปัญหาระบบย่อยอาหาร การทานอาหารรสจัด หรือการบริโภคอาหารที่มีไขมันสูง ซึ่งอาจกระทบต่อการทำงานของระบบย่อยอาหารและกระตุ้นให้เกิดสิว
- การแพ้ยาสีฟัน บางครั้งส่วนผสมในยาสีฟันอาจทำให้เกิดอาการแพ้ได้ ซึ่งอาจแสดงออกเป็นสิวที่บริเวณปาก
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน การมีปัญหาฮอร์โมนไม่สมดุล เช่น มีถุงน้ำในรังไข่ (PCOS) ก็สามารถกระตุ้นให้สิวขึ้นที่ปากได้
- สุขอนามัยช่องปากไม่ดี การแปรงฟันไม่สะอาดหรือการไม่แปรงฟันอย่างสม่ำเสมออาจทำให้เกิดการสะสมของคราบพลัค และแบคทีเรีย ทำให้เกิดโรคเหงือกและลุกลามไปยังผิวหนังรอบปากจนทำให้เกิดสิว
- แผลในปาก อย่างเช่น ร้อนในอาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย ซึ่งสามารถทำให้เกิดการอักเสบและลุกลามไปยังผิวหนังรอบปาก ทำให้เกิดสิวได้
วิธีรักษาสิวที่ปาก
สำหรับวิธีรักษาสิวที่ปากมีด้วยหลายวิธีทั้งวิธีทางหัตถการ และวิธีการทายา หรือกินยาเพื่อรักษาสิว โดยมีวิธีรักษาสิวที่ปากดังนี้
เมโสหน้าใส
การทำเมโสหน้าใสช่วยลดการอักเสบของสิวและทำให้สิวที่ขึ้นบริเวณปากลดลง บางคนอาจพบว่าหลังจากการ ฉีดเมโสหน้าใส ในช่วงแรก สิวจะเห่อขึ้นมาก่อน เนื่องจากกระบวนการดีท็อกซ์ผิวที่ช่วยขับสารพิษออกมา แต่หลังจากนั้นสิวจะค่อยๆ ยุบลง และผิวหน้ากระจ่างใสขึ้น และยังช่วยลดโอกาสในการเกิดสิวใหม่ และทำให้ผิวชุ่มชื้นมากขึ้น
การใช้ยาและผลิตภัณฑ์รักษาสิว
การใช้ยาทาผิว เช่น Benzoyl Peroxide, Salicylic Acid หรือ Retinoids สามารถช่วยลดสิวแต่ต้องใช้ต่อเนื่อง สำหรับยาทาน เช่น ยาปฏิชีวนะจะช่วยฆ่าเชื้อสิวอักเสบ และยาคุมกำเนิดที่ช่วยควบคุมฮอร์โมนเพื่อลดการเกิดสิว
กดสิว
การกดสิวเหมาะสำหรับสิวอุดตัน โดยการกดนำหัวสิวออกมา และป้องกันไม่ให้สิวอุดตันพัฒนาเป็นสิวอักเสบได้ แต่การกดสิวควรทำโดยผู้เชี่ยวชาญเพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดแผลเป็น
เลเซอร์สิว
เลเซอร์จะช่วยเปิดหัวสิวใช้ได้สิวหลายชนิดตั้งแต่สิวอุดตันที่กดออกได้ง่าย ไปจนถึงสิวไต สิวหัวช้างที่ไม่สามารถใช้วิธีกดสิวได้
ฉีดสิว
การฉีดสิวที่ปากเหมาะสำหรับสิวที่เป็นก้อนแข็ง เช่น สิวไต สิวหัวช้าง เมื่อฉีดสารคอร์ติโคสเตียรอยด์เข้าไปที่สิว จะทำให้ก้อนแข็งนิ่มลง ลดการอักเสบใต้ชั้นผิว และทำให้สิวหายไปภายใน 2-3 วัน
ฉายแสง
การฉายแสงสีฟ้า หรือสีแดงที่ปากจะช่วยลดการอักเสบของสิวได้ดี โดยการฉายแสงจะช่วยลดความมันบนผิว ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย และช่วยให้สิวหายเร็วขึ้น แต่ต้องทำหลายครั้งเพื่อเห็นผลอย่างชัดเจน
แผ่นแปะสิว
แผ่นแปะสิวเหมาะสำหรับสิวหนอง โดยจะดูดซับหนองออกจากสิวและทำให้หัวสิวหลุดออก นอกจากนี้ยังช่วยป้องกันการอักเสบของสิว และป้องกันไม่ให้สิ่งสกปรกสัมผัสกับสิว
วิธีป้องกันสิวขึ้นที่ปาก
สิวที่ปากเป็นปัญหาผิวที่เกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย เช่น ฮอร์โมน การอุดตันของรูขุมขน การระคายเคืองจากผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ และพฤติกรรมบางอย่างที่กระตุ้นให้เกิดสิว หากต้องการป้องกันสิวที่ปากไม่ให้เกิดซ้ำ ควรดูแลผิวอย่างถูกต้องและปรับพฤติกรรมที่อาจทำให้เกิดสิวขึ้นใหม่ โดยมีวิธีป้องกนสิวที่ปากดังนี้
ป้องกันสิวที่ปากด้วยหัตการ
เป็นวิธีป้องกันสิวที่ปากที่เห็นผลได้อย่างรวมเร็ว วิตามินบำรุงผิวต่างๆ เข้าสู่ผิวโดยตรงทำให้ผิวแข็งแรงขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยหัตถการที่นิยมใช้กันมีดังนี้
- ฉีดมาเด้คอลลาเจน ช่วยขับสารพิษออกจากผิว ลดอาการอักเสบของสิว ลดผื่น และช่วยให้ผิวแข็งแรงขึ้น เหมาะสำหรับผู้ที่เป็นสิวเรื้อรังที่ปาก หรือมีปัญหาสิวอุดตัน
- ฉีดวิตามินผิว ช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานให้กับผิว ลดการอักเสบและรอยแดงจากสิว กระตุ้นการสร้างคอลลาเจนเพื่อให้ผิวเรียบเนียน ลดการเกิดสิวในอนาคต
- ฉีด Rejuran ช่วยฟื้นฟูผิวที่เสื่อมสภาพ ซ่อมแซมเซลล์ผิว กระชับรูขุมขน และลดเลือนรอยแดงรอยดำจากสิว ทำให้ผิวแข็งแรงขึ้น ลดโอกาสเกิดสิวใหม่
วิธีป้องกันสิวขึ้นที่ปากแบบธรรมชาติ
เป็นวิธีที่สามารถทำได้ง่ายๆ ซึ่งเป็นวิธีที่ป้องกันนการเกิดสิวได้ดี แต่อาจต้องทำเป็นประจำอย่างต่อเนื่องเพื่อให้เห็นผลลัพธ์ที่ดี
- ล้างหน้าให้สะอาด การทำความสะอาดใบหน้าเป็นสิ่งสำคัญเพื่อลดการสะสมของสิ่งสกปรกและน้ำมันที่อาจก่อให้เกิดสิว ควรใช้คลีนซิ่งเช็ดเครื่องสำอางก่อนล้างหน้าทุกครั้ง จากนั้นล้างหน้าด้วยโฟมหรือเจลที่เหมาะกับสภาพผิว ไม่ระคายเคืองผิว
- ทำความสะอาดอุปกรณ์ที่สัมผัสใบหน้า สิ่งของที่สัมผัสกับใบหน้าบ่อยๆ เช่น ปลอกหมอน ผ้าห่ม โทรศัพท์มือถือ หรืออุปกรณ์แต่งหน้า สามารถสะสมแบคทีเรีย สิ่งสกปรกได้ ควรเปลี่ยนปลอกหมอนและทำความสะอาดอุปกรณ์แต่งหน้าอย่างสม่ำเสมอ เพื่อลดการสะสมของสิ่งสกปรกที่อาจทำให้เกิดสิวบริเวณปาก
- เลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่เหมาะสม ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของน้ำมัน น้ำหอม แอลกอฮอล์ หรือซิลิโคน อาจเป็นสาเหตุของการอุดตันและทำให้เกิดสิว ควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนเหมาะกับสภาพผิว
- พักผ่อนให้เพียงพอและลดความเครียด ความเครียดและการพักผ่อนไม่เพียงพออาจทำให้ฮอร์โมนแปรปรวน ส่งผลให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากขึ้น และทำให้เกิดสิว ควรนอนหลับให้เพียงพอวันละ 6-8 ชั่วโมง และหากิจกรรมผ่อนคลาย เช่น ออกกำลังกาย ทำสมาธิ หรือฟังเพลงเพื่อลดระดับความเครียด
สรุป
สิวที่ริมฝีปากเกิดได้จากหลายสาเหตุ แต่มักเกิดจากรูขุมขนอุดตัน หรือฮอร์โมนแปรปรวนจนทำให้สิวขึ้นมา โดยสามารถรักษาปัญหานี้ได้ทั้งวิธีรวดเร็วอย่างหัตถการ จนไปถึงวิธีที่รักษาได้ด้วยตัวเองเช่น การทายาสิว หรือกินยารักษาสิว ที่ Vincent Clinic Skin มีโปรแกรมรักษาสิวอย่างการกดสิว และการฉีดเมโสหน้าใสเพื่อให้ผิวแข็งแรงขึ้น ลดการเกิดสิวค่ะ